Ik neem aan dat ze met de opmerking onder het CV van vraag 8 bedoelen:

inflatie stijgt --> ECB verhoogt de rente --> rekenrente stijgt --> contante waarde toekomstige verplichtingen pensioenfondsen daalt --> dekkingsgraad stijgt, dus premies kunnen omlaag?

Of is er een andere mogelijke redenering?

Die had ik inderdaad ook zo beredeneerd.

↑

Ik neem aan dat ze met de opmerking onder het CV van vraag 8 bedoelen:

inflatie stijgt --> ECB verhoogt de rente --> rekenrente stijgt --> contante waarde toekomstige verplichtingen pensioenfondsen daalt --> dekkingsgraad stijgt, dus premies kunnen omlaag?

Of is er een andere mogelijke redenering?

wel benieuwd hoe volledig de leerlingen moeten redeneren voor 2p. Best wat leerlingen nemen deze route en zijn daarin of net zo of iets minder volledig, vind nu lastig om te duiden waar de punten liggen. hopelijk kan vecon daar ook wat in betekenen met wat essentieel is. mag een leerling stellen inflatie stijgt --> rente stijgt, of moet er geduid zijn waarom de rente stijgt. is dekkingsgraad noodzakkelijk? of mag de stap van contante waarde naar dalende premie geet worden

Dit bedoelen ze nu juist niet. De uitkering van het staatspensioen is waardevast en stijgt dus mee met de inflatie. De totale uitkering (staatspensioen + aanvullend pensioen) blijft nominaal gelijk. Dus is er minder nodig als uitkering voor het aanvullende pensioen m.a.g. dat er minder premie hoeft te worden ingelegd.

Dit heb ik voorlopig goedgerekend, het is vakinhoudelijk juist. Door een stijgende rente kan de pensioenpremie omhoog. Er staat nergens dat het verband met het staatspensioen uitgelegd moet worden.

Volgens mij hoeft in het alternatieve antwoord "Als een kandidaat redeneert via het effect van inflatie op de rente en de
premie kunnen maximale scorepunten worden behaald." ook geen verband gelegd te worden met het staatspensioen. Ik vraag me net als bovenstaande docenten af hoe uitgebreid de redenering moet zijn. Leerlingen schrijven nu meestal op"de inflatie stijgtm-> om deze af te remmen moet de centrale bank de rente verhogen -> hierdoor meer opbrengst op beleggingen van het pensioen uit het kapitaaldekkingsstelsel -> hierdoor kan de premie omlaag. Ik heb hiervoor nu dan ook 2 punten gegeven.

Redenatie via reële waarden kan juist zijn: de 70% daalt in reële waarde (inkomen blijft gelijk) en staatspensioen blijft reëel gelijk (waardevast) ==> de reële waarde van het aanvullend pensoen wordt kleiner. Dit vertaalt zich in een lagere premie (desgewenst rekenkundig aan te tonen).

Graag meenemen in examenbespreking. 

Uiteraard lees ik graag reacties hierop.

ik heb een leerling die een antwoord via de teller van de dekkingsgraad beschrijft, dat gaat via impact inflatie op aandelen (hoger) beschrijven, en die koppelen aan hogere koersen, en hogere bezittingen en zo in de teller voor een hogere dekkinggraad leiden?

Totaal anders dan het antwoordmodel, maar technisch niet incorrect. Wat zouden anderen hiervan vinden?

ik heb leerlingen die een antwoord via de teller van de dekkingsgraad beschrijven

dat gaat via impact inflatie op aandelen (hoger) beschrijven, en die koppelen aan hogere koersen, en hogere bezittingen en zo in de teller voor een hogere dekkinggraad leiden?

een andere route: hogere inflatie = hogere rente = hogere opbrengsten (op obligaties) = grotere teller = hogere dekkingsgraad ....

Totaal anders dan het antwoordmodel, maar technisch niet incorrect. Wat zouden anderen hiervan vinden?

↑

ik heb leerlingen die een antwoord via de teller van de dekkingsgraad beschrijven

dat gaat via impact inflatie op aandelen (hoger) beschrijven, en die koppelen aan hogere koersen, en hogere bezittingen en zo in de teller voor een hogere dekkinggraad leiden?

een andere route: hogere inflatie = hogere rente = hogere opbrengsten (op obligaties) = grotere teller = hogere dekkingsgraad ....

Totaal anders dan het antwoordmodel, maar technisch niet incorrect. Wat zouden anderen hiervan vinden?

 

 

en de hogere dekkingsgraad leidt tot lagere premies.....

Hogere rente leidt niet per direct tot een verandering van de teller. Namelijk hogere rente duur even voordat dat doorwerkt in het huidige vermogen. Daarnaast leidt een hogere rente over het algemeen tot lagere aandelen koersen (wat wel direct effect kan hebben op het huidige vermogen) waardoor het huidige vermogen juist kan dalen. 

Dus de uitkering is een vast bedrag (absoluut dus) dat 70% van het brutoloon is (relatief dus), dat vervolgens wordt verhoogd met inflatie (toch niet zo vast dus). Lekker zo deze formulering.

Ik weet niet of het daardoor komt, maar veel van mijn leerlingen gaan hier de verkeerde kant mee op: inflatie stijgt --> om de koopkracht te behouden stijgen de lonen --> werkenden hoeven dan een kleiner deel van hun loon af te dragen voor dezelfde premie --> de premies kunnen dalen (immers, die premie afdracht is vaak een % van je loon, kijk maar naar je loonstrookje).

Ik snap dat het niet goed gerekend mag worden (immers, ook de brutolonen stijgen dan), maar door de formulering van hoe dit gefinancierd wordt gaan leerlingen wel zwabberen denk ik. (of zie ik iets over het hoofd?).

Bij de tweede correctie kom ik antwoord tegen waarbij geredeneerd is via het BBP --> hogere inflatie leidt tot hogere rente --> meer sparen en minder investeren --> BBP daalt --> inkomen daalt --> premie (percentage over inkomen) daalt.  Eerlijk gezegd vind ik dit vergezocht, afgezien van loonstarheid, maar misschien zie ik iets over hoofd?